Incontinentie is er altijd al geweest, maar net als met zoveel dingen zijn ook de incontinentiematerialen verder ontwikkeld. Dit maakt dat het nu mogelijk is om deel te nemen aan het dagelijkse leven ondanks de incontinentie. Incontinentie komt veel voor, alleen wordt er niet veel overgesproken omdat er toch een taboe op heerst en mensen zich ervoor schamen. Daardoor is de informatie die voor handen is vaak de informatie op het internet en dan kan er toch ineens veel informatie op je afkomen als je gaat zoeken. Wij bij Zorgverbond willen de informatie zo duidelijk en overzichtelijk mogelijk voor je weergeven.
Incontinentie heeft verschillende oorzaken
Incontinentie is een veelvoorkomend gezondheidsprobleem dat mensen van alle leeftijden kan treffen, zij het dat het vaker voorkomt bij oudere volwassenen. Het verwijst naar het onvermogen om urine of ontlasting op te houden, wat kan leiden tot ongewenst urineverlies of stoelgang. Er zijn verschillende manieren waarop incontinentie kan ontstaan, en het kan worden veroorzaakt door diverse factoren, waaronder:
Spierzwakte: De spieren rond de blaas, bekkenbodem en sluitspieren kunnen verzwakken als gevolg van veroudering, zwangerschap en bevalling, overgewicht, chronische hoest of bepaalde medische aandoeningen zoals diabetes.
Neurologische aandoeningen: Schade aan de zenuwen die de blaas en de sluitspieren controleren, zoals bij een beroerte, multiple sclerose, Parkinsons ziekte, of een ruggenmergletsel, kan leiden tot incontinentie.
Urineweginfecties: Een infectie in de urinewegen kan de blaas irriteren en leiden tot plotselinge en dringende aandrang om te plassen, wat soms resulteert in urineverlies.
Medicatie: Sommige geneesmiddelen, zoals diuretica, kunnen de hoeveelheid urineproductie verhogen, terwijl andere medicijnen de spierspanning in de blaas verminderen, wat beide tot incontinentie kan leiden.
Operaties: Chirurgische ingrepen in het bekkengebied, zoals een prostatectomie bij mannen of een hysterectomie bij vrouwen, kunnen de blaasfunctie beïnvloeden en incontinentie veroorzaken.
Chronische aandoeningen: Onderliggende aandoeningen zoals diabetes, obesitas, chronische constipatie of een vergrote prostaat kunnen het risico op incontinentie vergroten.
Verschillende soorten incontinentie
Stressincontinentie: Dit treedt op wanneer de druk in de buikholte plotseling toeneemt, zoals bij hoesten, niezen, lachen of tillen, waardoor ongewenst urineverlies optreedt. Het wordt meestal veroorzaakt door verzwakte bekkenbodemspieren.
Urge-incontinentie: Ook wel aandrangincontinentie genoemd, dit houdt in dat er een plotselinge en sterke drang is om te plassen die moeilijk te beheersen is, waardoor urineverlies kan optreden voordat men het toilet bereikt. Dit wordt vaak veroorzaakt door overactieve blaasspieren of neurologische aandoeningen.
Overloopincontinentie: Dit gebeurt wanneer de blaas niet volledig kan legen, waardoor er voortdurend druppels urine lekken. Het wordt meestal veroorzaakt door een verstopping van de plasbuis, een vergrote prostaat bij mannen of een obstructie in de urinewegen.
Functionele incontinentie: Dit type incontinentie treedt op wanneer een persoon fysiek of mentaal niet in staat is om op tijd het toilet te bereiken vanwege mobiliteitsproblemen, dementie, of andere gezondheidsproblemen.
Gemengde incontinentie: Dit is een combinatie van twee of meer soorten incontinentie, zoals stress- en urge-incontinentie.
Het is belangrijk op te merken dat incontinentie een medische aandoening is die mogelijk kan worden behandeld. Raadpleeg altijd een zorgverlener voor een juiste diagnose en behandelingsopties.
Wat is incontinentiemateriaal?
Incontinentiemateriaal is ook wel bekend als incontinentieproducten. Dit zijn de producten die gebruikt worden om de urine of ontlasting te beheersen van iemand die incontinent is. Deze producten zorgen ervoor dat iemand zich comfortabel voelt en zijn waardigheid behoudt ondanks de incontinentie. Afhankelijk van de soort incontinentie zijn er verschillende producten beschikbaar die kunnen helpen de incontinentie te beheersen. Zo zijn er producten die geschikt zijn voor zowel mannen als vrouwen, maar zijn er ook producten die specifiek zijn voor de man of de vrouw. Ook wanneer je minder mobiel bent zijn er incontinentiematerialen die prettiger zijn in het gebruik. Het incontinentiemateriaal kunnen we in een aantal productgroepen indelen.
Pants
De pants worden ook wel incontinentiebroekje genoemd en is een broekje waar je gemakkelijk in- en uitstapt. Het lijkt veel op normaal ondergoed, maar heeft wel de capaciteit om urine en ontlasting op te vangen en te absorberen. Ze zijn door het absorberende materiaal wat dikker dan normaal ondergoed. Het is onder kleding nauwelijks zichtbaar en kan in zijn geheel weggegooid worden. Het product zorgt ervoor dat je goed bedekt en beschermd bent.
Slips
Incontinentieslips zijn qua maat flexibeler dan een pants. De slips worden net als dat we kennen van de luiers van baby’s vastgezet met plak strips op de heupen. Hierdoor kun je ze zo strak doen als nodig waardoor de slip beter aansluit op het lichaam en de kans op doorlekken verminderd. Daarnaast hebben slips samen met inleggers het hoogst mogelijke absorptievermogen. Ook wanneer je minder mobiel bent zijn slips makkelijker aan te leggen dan pants.
Inlegger
Een inlegger wordt gebruikt in aansluitend ondergoed of in speciale fixatiebroekjes om de inlegger goed op zijn plaats te houden. Inleggers zijn stroken vocht opnemend materiaal en kunnen flinke hoeveelheden urine opnemen. Dit is ook afhankelijk van welk materiaal de inlegger gemaakt is, dit kan namelijk verschillen. De SAP-korrels in het incontinentiemateriaal zorgen ervoor dat urine wordt geabsorbeerd en omgezet wordt in een gel. Daarom kan je een inlegger niet vergelijken met een inlegkruisje. Dat is eigenlijk een superdun maandverband en heeft weinig opname capaciteit. De vorm die inleggers hebben kan verschillen. De meeste inleggers zijn niet geschikt om voor extra zekerheid in een pants of een slip te leggen. Dit maakt de kans op lekkage groter. Wel zijn er inleggers die speciaal ontwikkeld zijn om in een pants of inlegger te leggen als extra absorptiecapaciteit.
Fixatiebroekjes
Zoals eerder al aangegeven kan een inlegger goed op zijn plaats gehouden worden door een fixatiebroekjes die strak aansluitend aan het lichaam zitten. Doordat de inlegger met het fixatiebroekje goed op zijn plaats blijft zitten, is de opname capaciteit van de inlegger op zijn grootst. De fixatiebroekjes kunnen worden gewassen en weer gebruikt worden. Ze zijn niet te verwarren met een netbroekje dat voor eenmalig gebruik is en vaak in het kraambed wordt gebruikt. Het fixatiebroekje met de inlegger die past bij de incontinentie die je ervaart biedt een uitstekende bescherming die hygiënisch en betaalbaar is.
Flex
De Flex is een beetje een combinatie tussen een inlegger en een slip. De meeste merken incontinentie hebben deze ook toegevoegd aan het assortiment. De Flex wordt vooral in de zorg gebruikt. Het is voor een verzorgende gemakkelijker om deze alleen aan te brengen. Doordat er eerst een comfortabele band om de taille wordt aangebracht is het aanleggen gemakkelijker om alleen te doen, want vervolgens wordt het incontinentieverband aan de voor- of achterzijde tegen de band gekleefd.
Bedonderlegger/matrasbeschermer
De nachten zijn wat langer en maken de kans dat het incontinentiemateriaal een keer lekt iets groter. Er is natuurlijk niets vervelender dan dat het matras hierdoor nat wordt, want dit is niet zo gemakkelijk schoon te maken. Daarvoor zijn er bedonderleggers die ook wel matrasbeschermers worden genoemd. Dit voorkomt dat de urine of ontlasting het matras inlopen. De onderleggers kunnen op het matras gelegd worden. De onderleggers hebben vaak een bovenste laag van katoen en zijn gevuld met een wattenpulp die het vocht opneemt. De onderlaag is bestaat uit een flexibele kunststof die als eigenschap heeft geen vocht door te laten. De onderleggers kunnen natuurlijk ook op een stoel gebruikt worden. De onderleggers zijn verkrijgbaar in verschillende maten.
Welk incontinentiemateriaal is het beste?
Dit is een vraag die niet gemakkelijk te beantwoorden is, want dit is best wel van een aantal omstandigheden afhankelijk en de omstandigheden zijn niet voor iedereen gelijk. Zoals al eerder benoemt zijn er pants, slip, inleggers en flex. Welke het beste is, is voor een deel natuurlijk ook persoonlijke voorkeur, maar hangt bijvoorbeeld af van hoeveel urine je verliest. Meestal wordt het urineverlies ingedeeld in 3 verschillende niveau’s:
- Licht urineverlies: Je verliest druppels of scheutjes urine
- Matig urineverlies: Je verliest scheuten, maar plast nog wel als je naar het toilet gaat
- Zware incontinentie: Je verliest de gehele blaasinhoud.
De producten op Zorgverbond zijn gecategoriseerd op de mate van urineverlies zodat je gemakkelijk het juiste product kunt vinden
Wanneer moet incontinentiemateriaal vervangen worden?
Dit is een veel gestelde vraag, want wanneer vervang je incontinentiemateriaal. Veel mensen willen het incontinentiemateriaal meteen vervangen nadat ze urine hebben verloren. Maar dat is niet nodig. Het verband heeft een groter absorptievermogen. Incontinentiemateriaal kan 4 tot 6 uur meegaan voordat het vervangen moet worden. In de nacht kun je het incontinentiemateriaal wat langer gebruiken, maar houdt een maximum van 10 uur aan. Wanneer het product verzadigd is, moet het sowieso vervangen worden om lekken te voorkomen. De meeste producten hebben een indicatorstrip die verkleurd naar mate het verband zich vult. Deze kleurt dan van geel naar blauw. Incontinentiemateriaal dat gebruikt wordt is ook bepalend, want als je een materiaal gebruikt wat veel urine op kan vangen dan kan het vervangen later plaatsvinden. Als je het prettig vindt om het incontinentie product regelmatig te vervangen, kun je ook kiezen voor een lichter verband omdat het dan niet verzadigd zal raken.
De momenten dat je het incontinentiemateriaal moet vervangen:
- Het is verzadigd
- De plakstrip laat los
- De huid raakt geïrriteerd
Goed om te weten
Incontinentiemateriaal zit strak verpakt. Dit kan doordat de lucht eruit is en dan neemt het minder ruimte in. Er kunnen meer producten in de verpakking waardoor dit voor het transport ook voordeliger is. Maar doordat dit gedaan wordt, verliest het product enigszins de vorm zoals het bedoeld is. Voor het gebruik is het dan ook van belang om het product te vouwen naar zijn oorspronkelijke vorm en past het weer beter aan het lichaam. Zo komt er weer lucht in de watten en bij de absorptiekorrels en kan het gemakkelijker vocht absorberen en het zit comfortabeler.
Verzorging bij incontinentie
Bij incontinentie is een goede verzorging van de kwetsbare huid noodzakelijk. Wanneer de kwetsbare huid in contact komt met urine en daaraan langer wordt blootgesteld dan kan dit lijden tot irritatie en andere huidproblemen. Het is belangrijk de huid schoon en droog te houden zodat deze niet beschadigd. De huidplooien hebben hierbij extra aandacht nodig omdat dat de plekken zijn die makkelijk kunnen gaan smetten. Dit wordt versterkt door de warmte en het vocht die in de plooien kan blijven zitten. Het is wanneer je minder mobiel bent vaak ook lastiger om het gebied rondom het incontinentiemateriaal goed schoon te houden. Dan kan het gebruik van vochtige washandjes geschikt voor incontinentie een goede oplossing zijn. Wanneer de huid geïrriteerd of beschadigd is, dan kan het nodig zijn de huid extra te verzorgen en te beschermen met een crème.
Waar kun je incontinentiemateriaal kopen?
Er zijn natuurlijk verschillende plekken waar je incontinentiemateriaal kunt kopen. Dit kan bij de apotheek zijn of bij de drogist. Maar we kunnen ons ook goed voorstellen dat het niet prettig is om het daar te gaan halen. Bij Zorgverbond kun je rustig kijken welk product het beste bij je past en online je bestelling plaatsen. De bestelling wordt met zorg behandeld en discreet verzonden. Zelfs als het pakketje bij de buren wordt afgegeven zullen ze niet zien wat je besteld hebt.